Rośliny

Rożnik przerośnięty (Silphium perfoliatum) 

Rożnik przerośnięty (Silphium perfoliatum) należy do rodziny Asteraceae. W warunkach naturalnych spotykany jest na północno Amerykańskich preriach. Lubi wilgotne i żyzne gleby, spotykany często na terenach podmokłych i w pobliżu ujęć wodnych, nie toleruje suszy. Może rosnąc na terenach okresowo zalewanych i podtapianych wiosną, toleruje całkowite zalanie do 2-3 tygodni Nazwa gatunkowa ”perfoliatum” pochodzi z łaciny i dosłownie oznacza ‚przez liście’. Chodzi o specyficzne kształt liście rośliny, przez które nie sposób ją pomylić z innymi gatunkami. Liście są duże do 35 cm długości trójkątno - owalne z oskrzydlonymi ogonkami. Na wysokich grubych kwadratowych pędach ustawione są na przeciwlegle na jednakowych poziomach. Ulistnione ogonki liści zrastają się tuż przy ich nasadzie tworząc coś w rodzaju sporego naczyńka - dzbanuszka w którym nawet w upalne letnie dni zbiera się woda z porannej rosy. Jest to doskonały rezerwuar wody dla ptaków i owadów.

roz1.JPG

Rożnik to bardzo okazała bylina, rosnąca w charakterystycznych kępach, dzięki czemu na pierwszy rzut oka wygląda jak krzew. Rożnik osiąga tez spore rozmiary, w sprzyjających warunkach wyrasta do 2,5-3m wysokości, tworząc jednocześnie sporą karpę korzeniową. Karpa ta wraz z wiekiem, za sprawą płytkich odrostów korzeniowych stale się powiększa. W konsekwencji czego po kilku latach jest praktycznie „nie do ruszenia”.


W Polsce rożnik ceniony jako bardzo wydajna roślina miododajna oraz jako ozdoba działek i ogrodów, Doskonale sprawdzi się też jako roślina soliterowa posadzona na trawniku. Okres kwitnienia jest dość długi i trwa od czerwca aż do października Kwiaty 6-8 cm intensywnie żółte podobne są do małych słoneczników, zebrane w kwiatostan typu wierzchotka. Wydajność miodowa rożnika jest spora 550 kg z jednego hektara zwartego pożytku. Na uwagę zasługuje też wysoka wydajność pyłkowa 200-300 kg z hektara.

roz2.JPG

Uprawa rożnika przerośniętego jest łatwa, ale roślina wymaga sporej ilości miejsca. Dobrze rośnie w typowej ziemi ogrodowej bogatej w kompost. Stanowisko zdecydowanie słoneczne do lekko zacienionego, stale wilgotne podłoże, do okresowo zalewanego. Wybierając stanowisko w ogrodzie należy pamiętać że z niewielkich nasionek po kilku latach zrobi się rozłożysta kępa, która będzie trudna do przesadzenia. Sadzony pojedynczo na otwartej przestrzeni wymaga zabezpieczeni podporami przed wiatrem. Rożnik jest zupełnie mrozoodporny, a dolny zakres temp. to aż -35st.C
 

Rożnika rozmnażamy poprzez wysiew nasion, oraz poprzez podział karpy korzeniowej wczesną wiosna. Drugi sposób możliwy jest tylko w przypadku roślin 2-3 letnich, gdy kary są jeszcze względnie małe i można je wykopać w celu podzielenia.

roz4.JPG

Nasiona najlepiej wysiać jesienią, zaraz po zbiorze wprost do gruntu, gdzie w okresie zimowego spoczynku przejdą naturalna stratyfikację. Wysiew wiosenny jest możliwy, ale nasiona należy poddać 2 miesięcznej zimnej stratyfikacji. Wysiany wiosną z pominięcie stratyfikacji kiełkuje w małym procencie. Nasiona przeznaczone do wysiewu moczymy w nie chlorowanej wodzie przez 24h, a następnie mieszamy z wilgotnym piaskiem. Tak przygotowaną mieszankę piasku i nasion wsypujemy do małego otwartego pojemnika i umieszczamy w lodówce (nie zamrażarka). Okresowo sprawdzamy wilgotność piasku i w razie potrzeby uzupełniamy wodę. Nasion nie należy zbytnio przelewać wodą bo mogą ulec zgniciu. Po okresie stratyfikacji nasiona po 2-3 szt wysiewamy płytko ok 1cm do pojemników - doniczek o pojemności ok 1 litr. Wybór tak dużego pojemnika jest konieczny gdyż siewki rożnika szybko rosną i w połowie lata gdy są gotowe do przesadzenia na miejsce stałe są już sporych rozmiarów.

roz3.JPG

Zabiegi pielęgnacyjne ograniczamy do minimum, w czasie przedłużającej się suszy przyda się podlewanie. Bacznie obserwujemy roślinę, gdy rożnik ma zbyt sucho, kwiaty i liście zaczynają schnąć i opadać. wtedy należy go częściej podlewać. Roślina jest chętnie wykorzystywana przez pszczelarzy i ogrodników, ale ma też inne właściwości – produkuje dużą ilość biomasy, może więc być z powodzeniem stosowana jako roślina energetyczna. Choć w naszym kraju rożnik przerośnięty uprawiany jest od niedawna, pojawiają się pierwsze wzmianki o plantacjach tej rośliny z przeznaczeniem na cele energetyczne. Dla właścicieli pasiek znajdujących się w promieniu kilkuset metrów od takiej plantacji to świetny sposób na zmniejszenie nakładów pracy związanych z ogródkiem pasiecznym. Nie muszą uprawiać roślin miododajnych, mając w pobliżu prawdziwe bogactwo nektaru.


Handzlówka 2017
Wszelki prawa zastrzeżone, kopiowanie zdjęć i tekstów bez zgody autora zabronione