Mydlnica lekarska

Mydlnica lekarska (Saponaria officinalis L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny goździkowatych. Pierwotny obszar jej występowania to Europa, Azja i Afryka Północna, z czasem roślina rozprzestrzeniła się także w innych rejonach świata. Wiele ludowych nazw mydlnicy lekarskiej, takich np.jak "pieniące się ziele", wywodzi się z jej najlepiej znanej charakterystyki, tzn. zdolności do formowania się piany podobnej do piany z mydła. Mydlnica lekarska jest bogata w saponiny, które są naturalnymi środkami czyszczącymi.

Kwitnąca mydlnica lekarska

Kwiaty w zbliżeniu

Mydlnica to bylina, hemikrypofit. Siedlisko: przydroża, zbocza, miedze, świetliste zarośla. Jest rośliną ruderalną. Jest również roślina wskaźnikową podłoża żwirowatego, kamienistego lub piaszczystego. Dlatego najłatwiej ja można spotkać w starych żwirowniach. Kwiaty wieczorem wydzielają zapach zwabiając nocne motyle i ćmy, które je zapylają. Kwitną od czerwca do września. Nasiona rozsiewane są przez wiatr. Cała roślina jest trująca. Duże dawki saponin zawartych w kłączach i korzeniach mydlnicy po doustnym spożyciu drażnią żołądek i jelita, powodują wymioty i biegunki. Nie wolno też okładać ran preparatami mydlnicy. Zwierzęta intuicyjnie wyczuwają te właściwości i mijają ją szerokim łukiem.

Nasiona Mydlnicy Lekarskiej

Jest bardzo łatwa w uprawie. Najlepiej rośnie na stanowisku w pełnym słońcu, na glebie o odczynie obojętnym lub zasadowym. Uprawia się ją z nasion wysiewanych jesienią zaraz po zbiorze, można także stosować siew wiosenny po 30 dniowej zimnej stratyfikacji. Innym sposobem rozmnażania jest podział karpy korzeniowej jesienią. Roślina zwykle rozsiewa się sama i jest dość ekspansywna, dlatego też należy kontrolować jej rozrastanie.

Odrost korzeniowy

 
Surowcem zielarskim mydlnicy lekarskiej jest kłącze wraz z korzeniami. Zbiór przeprowadza się wczesną jesienią lub wiosną. Pozyskane korzenie myje się i tnie na mniejsze kawałki, a następnie suszy bez dostępu światła słonecznego w temp.ok. 50 °C. Kłącze z korzeniami (Radix Saponariae) zawiera ok. 5% saponin, glikozydy, węglowodany, sole mineralne.

Mydlnica lekarska posiada bardzo szerokie spektrum zastosowań. Wśród najczęściej wymienianych wskazuje się:
– jako środek pobudzający odruch kaszlu,
– zwiększa produkcję śluzu w przewodach oddechowych,
– w przewlekłych nieżytach dróg oddechowych,
– wspomagająco w astmie oskrzelowej,
– pylicy,
– w chorobie gośćcowej,
– pomocniczo w skazie moczanowej,
– kamicy moczowej
– kamicy żółciowej
– dermatozach

Aktualizacja 29 11 2024