Rożnik Przerośnięty
Rożnik przerośnięty (Silphium perfoliatum) należy do rodziny Asteraceae. W warunkach naturalnych spotykany jest na północno Amerykańskich preriach. Lubi wilgotne i żyzne gleby, spotykany często na terenach podmokłych i w pobliżu ujęć wodnych, nie toleruje suszy. Może rosnąc na terenach okresowo zalewanych i podtapianych wiosną, toleruje całkowite zalanie do 2-3 tygodni. Nazwa gatunkowa ”perfoliatum” pochodzi z łaciny i dosłownie oznacza ‚przez liście’. Chodzi o specyficzne kształt liście rośliny, przez które nie sposób ją pomylić z innymi gatunkami. Liście są duże do 35 cm długości trójkątno - owalne z oskrzydlonymi ogonkami. Na wysokich grubych kwadratowych pędach ustawione są na przeciwlegle na jednakowych poziomach. Ulistnione ogonki liści zrastają się tuż przy ich nasadzie tworząc coś w rodzaju sporego naczyńka - dzbanuszka w którym nawet w upalne letnie dni zbiera się woda z porannej rosy. Jest to doskonały rezerwuar wody dla ptaków i owadów.
Kwitnący rożnik
Kwiat rożnika z bliska (z prawej strony szczeć)
Rożnik to bardzo okazała bylina, rosnąca w charakterystycznych kępach, dzięki czemu na pierwszy rzut oka wygląda jak krzew. Rożnik osiąga tez spore rozmiary, w sprzyjających warunkach wyrasta do 2,5-3m wysokości, tworząc jednocześnie sporą karpę korzeniową. Karpa ta wraz z wiekiem, za sprawą płytkich odrostów korzeniowych stale się powiększa. W konsekwencji czego po kilku latach jest praktycznie „nie do ruszenia”.
W Polsce rożnik ceniony jako bardzo wydajna roślina miododajna oraz jako ozdoba działek i ogrodów, Doskonale sprawdzi się też jako roślina soliterowa posadzona na trawniku. Okres kwitnienia jest dość długi i trwa od czerwca aż do października Kwiaty 6-8 cm intensywnie żółte podobne są do małych słoneczników, zebrane w kwiatostan typu wierzchotka. Wydajność miodowa rożnika jest spora 550 kg z jednego hektara zwartego pożytku. Na uwagę zasługuje też wysoka wydajność pyłkowa 200-300 kg z hektara.
Uprawa rożnika przerośniętego jest łatwa, ale roślina wymaga sporej ilości miejsca. Dobrze rośnie w typowej ziemi ogrodowej bogatej w kompost. Stanowisko zdecydowanie słoneczne do lekko zacienionego, stale wilgotne podłoże, do okresowo zalewanego. Wybierając stanowisko w ogrodzie należy pamiętać że z niewielkich nasionek po kilku latach zrobi się rozłożysta kępa, która będzie trudna do przesadzenia. Sadzony pojedynczo na otwartej przestrzeni wymaga zabezpieczeni podporami przed wiatrem. Rożnik jest zupełnie mrozoodporny, a dolny zakres temp. to aż -35st.C
Rożnika rozmnażamy poprzez wysiew nasion, oraz poprzez podział karpy korzeniowej wczesną wiosna. Drugi sposób możliwy jest tylko w przypadku roślin 2-3 letnich, gdy karpy są jeszcze względnie małe i można je wykopać w celu podzielenia.
Nasiona rożnika
Nasiona najlepiej wysiać jesienią, zaraz po zbiorze wprost do gruntu, gdzie w okresie zimowego spoczynku przejdą naturalna stratyfikację. Wysiew wiosenny jest możliwy, ale nasiona należy poddać 2 miesięcznej zimnej stratyfikacji. Wysiany wiosną z pominięcie stratyfikacji kiełkuje w małym procencie. Nasiona przeznaczone do wysiewu moczymy w nie chlorowanej wodzie przez 24h, a następnie mieszamy z wilgotnym piaskiem. Tak przygotowaną mieszankę piasku i nasion wsypujemy do małego otwartego pojemnika i umieszczamy w lodówce (nie zamrażarka). Okresowo sprawdzamy wilgotność piasku i w razie potrzeby uzupełniamy wodę. Nasion nie należy zbytnio przelewać wodą bo mogą ulec zgniciu. Po okresie stratyfikacji nasiona po 2-3 szt wysiewamy płytko ok 1cm do pojemników - doniczek o pojemności ok 1 litr. Wybór tak dużego pojemnika jest konieczny gdyż siewki rożnika szybko rosną i w połowie lata gdy są gotowe do przesadzenia na miejsce stałe są już sporych rozmiarów.
Nowe nasadzenia rożnika połowa lata
Rożnik po kilku latach ma imponujące rozmiary
Zabiegi pielęgnacyjne ograniczamy do minimum, w czasie przedłużającej się suszy przyda się podlewanie. Bacznie obserwujemy roślinę, gdy rożnik ma zbyt sucho, kwiaty i liście zaczynają schnąć i opadać. wtedy należy go częściej podlewać. Roślina jest chętnie wykorzystywana przez pszczelarzy i ogrodników, ale ma też inne właściwości – produkuje dużą ilość biomasy, może więc być z powodzeniem stosowana jako roślina energetyczna. Choć w naszym kraju rożnik przerośnięty uprawiany jest od niedawna, pojawiają się pierwsze wzmianki o plantacjach tej rośliny z przeznaczeniem na cele energetyczne. Dla właścicieli pasiek znajdujących się w promieniu kilkuset metrów od takiej plantacji to świetny sposób na zmniejszenie nakładów pracy związanych z ogródkiem pasiecznym. Nie muszą uprawiać roślin miododajnych, mając w pobliżu prawdziwe bogactwo nektaru.
Aktualizacja 25 11 2024