Sophora Flavescens
Sophora Flavescens Ku schen należy do rodziny bobowatych. W warunkach naturalnych występuje wyłącznie na terenach szeroko pojętej Azji Wschodniej. Od tysięcy lat jest zaliczana do jednego z podstawowych ziół wykorzystywanych w TCM - tradycyjnej medycynie Chińskiej. W skutek nadmiernej eksploatacji coraz rzadszych stanowisk naturalnych wprowadziło Sophorę na listę gatunków zagrożonych wymarciem. Większość dostępnego surowca roślinnego z Sephory Flavescens pochodzi z przemysłowych upraw rodem z Chin.
Kwitnąca sephora
W warunkach naturalnych Sophora Flavescens to niski zimozielony krzew, odporny na zimowe chłody do temp. -15 st. W naszych warunkach klimatycznych, szczególnie w czasie dużych spadków temperatury i braku pokrywy śnieżnej przemarza, by wiosną odbić z korzenia. Z własnego doświadczenia uprawy kilku osobników tej rośliny na pogórzu Dynowskim, a zimy tam to nie przelewki, wynika że jest w stanie przetrwać w naszym klimacie.
Kwiaty w zbliżeniu
Dobrze rośnie w przepuszczalnej żyznej dobrze zdrenowanej ziemi. Nie lubi zastojów wody, które zimą zwiększają ryzyko przemarzania, Stanowisko osłonięte od wiatrów, słoneczne do lekko zacienionego. Sophorę rozmnażamy poprzez wysiew nasion, albo lipiec sierpień przez sadzonki zielne z tzw „piętką”. Najprostszą metodą jest podział starej karpy korzeniowej i zrobienie sadzonek zielnych. Wykopane kłącze rośliny matecznej dzielimy na mniejsze kawałki tak by każda składała się z części nadziemnej i kawałka kłącza tzw. „piętka”. Przed posadzeniem miejsca cięcia „piętki” w celu dezynfekcji posypujemy sproszkowanym węglem drzewnym.
Już po kilku dniach nowo posadzone roślina się przyjmują, czego oznaką jest przyrost części nadziemnej. Takie rośliny po odpowiednim zabezpieczeniu mogą pozostać w gruncie na zimę. Inaczejwygląda sprawa gdy do rozmnożenia wykorzystujemy nasiona. Nasiona najlepiej zaraz po zbiorze (jesień) wysiać wprost do gruntu, np. nieogrzewana szklarnia. Tu przez zimę przejdą okres zimowego spoczynku i naturalna stratyfikację i skiełkują wiosna roku następnego. Nasiona można wysiać także wiosną, ale do prawidłowego kiełkowania wymagają odpowiedniego przygotowania.
Strąki skrywające nasiona
Nasiona sephory
Nasiona mają twardą i nieprzepuszczalna skorupkę którą należy na tyle uszkodzić (skaryfikacjią) by woda i powietrze mogły ją przeniknąć i pobudzić nasiono do kiełkowania. Opis tej metody można znaleźć w zakładce „Nasiona teoria”. Najlepszym sposobem skaryfikacji jest użycie metody z papierem ściernym. Na płaskiej powierzchni (blat stołu) kładziemy kawałek filcu, lub grubej tkaniny. Na tak przygotowanym podłoże rozsypujemy jeszcze suche nasiona, które z góry przykrywamy papierem ściernym o gradacji 100-120. Teraz wystarczy tylko docisnąć papier i lekko nim przesuwać w wszystkie strony. Skorupka nasion nie ma być starta, a tylko lekko porysowana. Tak spreparowane nasiona moczymy w wodzie (nie chlorowanej) przez 24h, a następnie poddajemy 3-4 tygodniowej zimnej stratyfikacji. Proces stratyfikacji polega na zmieszaniu nasion z wilgotnym podłożem, tu mieszanina odkwaszonego torfu z piaskiem w proporcjach 1:1. Tak przygotowana mieszankę umieszczamy w małym otwartym pojemniku, a całość w lodówce, dolna półka. W razie potrzeby uzupełniamy niedobór wody tak by utrzymać stała wilgotność podłoża. Siew przeprowadzamy wczesną wiosną, do małego pojemnika, może być mała skrzynka balkonowa. Przy stałej wilgotności i temp. podłoża ok 20 st. pierwsze siewki pokazują się po kilku tygodniach.
Siewka sepfory, w tym przypadku jest to tunel foliowy
W fazie 2-3 liści siewki przesadzamy na miejsce stałe ryzykując że w pierwszą zimę mogą przemarznąć. Lepszym rozwiązaniem jest przesadzenie siewek pojedynczo do doniczek ok 2-3 l. Wybór tak dużej doniczki spowodowany jest koniecznością uprawy sephory przez pierwszy rok w doniczce. Na zimę z obawy na możliwość przemarznięcia młode sadzonki przenosimy do nieogrzewanego pomieszczenia.
Sepfora 2 letnia w gruncie
W następnym roku po „zimnych ogrodnikach” po 15 maja możemy już bez obaw posadzić je do gruntu. Jesienią należy je „zakopczykowaniu” tak jak robimy z różami, wtedy bez problemu będą zimować w gruncie.
Surowcem zielarskim są wysuszone korzenie, które pozyskujemy jesienią z roślin 4-5 letnich i starszych. Korzenie zawierają wiele alkaloidów w tym matrynę i oksymatrinę. Korzeń ma właściwości przeciwrobacze, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, ściągające, wiatro i moczopędne. W TCM stosuje się go samoistnie jak i w mieszankach, zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Do leczenia wirusowego zapalenia wątroby, żółtaczki, czerwonki, biegunki i infekcji dróg moczowych. W leczeniu zapalenia pochwy, wyprysku, świądu, grzybicy, trądu, kiły, świerzbu i uczuleniowych reakcji alergicznych. Preparaty z Sophora Flavescens mają również silne działanie w stosunku doMycobacterium tuberculosis (prątek gruźlicy ) i Trichomonas vaginitis (rzęsistkownica) hamując ich namnażanie i rozwój.